ეგზემა, იგივე ატოპიური დერმატიტი, კანის ქრონიკული ანთებითი დაავადებაა, რომელიც ხასიათდება ქავილით, სიწითლით, გამონაყარით და კანის სიმშრალით. ეს მდგომარეობა ხშირად გავლენას ახდენს ცხოვრების ხარისხზე, განსაკუთრებით ბავშვებში, თუმცა შესაძლოა ნებისმიერ ასაკში გამოვლინდეს. ეგზემის ზუსტი მიზეზი ბოლომდე ცნობილი არ არის, მაგრამ არსებობს რამდენიმე ფაქტორი, რომლებიც ხელს უწყობენ მის განვითარებას. მიზეზები და რისკ-ფაქტორები გენეტიკური მიდრეკილება: ეგზემის განვითარების ერთ-ერთი მთავარი ფაქტორი გენეტიკურია. თუ თქვენს ოჯახში ვინმეს ჰქონდა ეგზემა, ალერგია ან ასთმა, ეგზემის განვითარების რისკი იზრდება. იმუნური სისტემის დარღვევები: იმუნური სისტემის გაუმართავი მუშაობა მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ეგზემის განვითარებაში. იმუნური სისტემა ზედმეტად რეაგირებს ჩვეულებრივ გარემო გამღიზიანებლებზე. გარემო ფაქტორები: ალერგენები: მტვერი, ცხოველების ბეწვი, მტვრის ტკიპები, მცენარეული მტვერი, ზოგიერთი საკვები (კვერცხი, რძე, თხილი, სოიო). გამაღიზიანებლები: საპონი, სარეცხი საშუალებები, კოსმეტიკა, სუნამოები, გარკვეული ქსოვილები (სინთეტიკა, შალი). კლიმატი: ჰაერის სიმშრალე, სიცივე ან სიცხე. სტრესი: სტრესი აძლიერებს ეგზემის სიმპტომებს. სიმპტომები ეგზემის სიმპტომები შეიძლება განსხვავდებოდეს ადამიანებში. ზოგიერთ შემთხვევაში სიმპტომები შეიძლება იყოს მსუბუქი, ზოგში კი უფრო გამოხატული. ძირითადი სიმპტომებია: ქავილი: ეგზემის ყველაზე გავრცელებული სიმპტომია, რომელიც შეიძლება იყოს ძალიან შემაწუხებელი. კანის სიწითლე: დაზიანებული კანის არეები ხდება წითელი, განსაკუთრებით გამწვავების დროს. გამონაყარი: სხვადასხვა ზომისა და ფორმის გამონაყარი, რომელიც შეიძლება იყოს ბუშტუკოვანი ან გამონადენით. კანის სიმშრალე: კანი ხშირად არის მშრალი, უხეში და აქერცლილი, რაც ზრდის ქავილს. შეშუპება: ანთებითი უბნები შეიძლება შეშუპდეს და გახდეს მტკივნეული. გამონადენი: ზოგჯერ გამონაყარი შეიძლება შეიცავდეს გამონადენს, განსაკუთრებით ინფექციის დროს. კანის გასქელება: ქრონიკული ეგზემის დროს, კანი შეიძლება გასქელდეს და გახდეს უხეში. დიაგნოსტიკა ეგზემის დიაგნოსტიკა ხდება კანის გამოკვლევისა და პაციენტის სამედიცინო ისტორიის შეფასების საფუძველზე. დერმატოლოგი ათვალიერებს დაზიანებულ კანის არეებს და სვამს დიაგნოზს. ზოგჯერ საჭირო ხდება ალერგიის ტესტების ჩატარება, რათა დადგინდეს ალერგენები, რომლებიც იწვევენ სიმპტომებს. კანის ბიოფსია იშვიათად არის საჭირო, ძირითადად დიაგნოზის დაზუსტებისთვის. მკურნალობა ეგზემის მკურნალობა მიზნად ისახავს სიმპტომების შემსუბუქებას, ანთების შემცირებას და გამწვავების პრევენციას. მკურნალობის მეთოდები მოიცავს: დამატენიანებელი საშუალებები: კანის რეგულარული დატენიანება არის ეგზემის მართვის ერთ-ერთი მთავარი ნაწილი. გამოიყენეთ ემოლიენტები ყოველდღიურად, განსაკუთრებით დაბანის შემდეგ. ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდები: კრემები და მალამოები, რომლებიც შეიცავენ კორტიკოსტეროიდებს, გამოიყენება ანთების შესამცირებლად და ქავილის შესამსუბუქებლად. ისინი უნდა იქნას გამოყენებული ექიმის რეკომენდაციით, რათა თავიდან იქნას აცილებული გვერდითი მოვლენები. ადგილობრივი კალცინეურინის ინჰიბიტორები: ეს პრეპარატები, როგორიცაა ტაკროლიმუსი და პიმეკროლიმუსი, ამცირებენ იმუნური სისტემის რეაქციას კანში. ისინი ნაკლებად იწვევენ კანის გათხელებას და გამოიყენება გრძელვადიანი მკურნალობისთვის. ანტიჰისტამინური პრეპარატები: ანტიჰისტამინები გამოიყენება ქავილის შესამცირებლად, განსაკუთრებით ღამით. ანტიბიოტიკები/ანტივირუსული პრეპარატები: თუ გამონაყარი ინფიცირებულია ბაქტერიებით ან ვირუსებით, შეიძლება საჭირო გახდეს ანტიბიოტიკების ან ანტივირუსული პრეპარატების გამოყენება. ფოტოტერაპია: ულტრაიისფერი სხივებით მკურნალობა შეიძლება ეფექტური იყოს მძიმე ეგზემის დროს. სისტემური კორტიკოსტეროიდები ან იმუნოსუპრესანტები: მძიმე შემთხვევებში, როდესაც ადგილობრივი მკურნალობა არაეფექტურია, შეიძლება საჭირო გახდეს სისტემური კორტიკოსტეროიდების ან იმუნოსუპრესანტების გამოყენება. მათი გამოყენება მოითხოვს ექიმის მეთვალყურეობას. ბიოლოგიური თერაპია: მძიმე ეგზემის დროს შეიძლება დაინიშნოს ბიოლოგიური პრეპარატები, მაგალითად, დუპილუმაბი, რომელიც მიმართულია იმუნური სისტემის კონკრეტულ ნაწილებზე. რეკომენდაციები სიმპტომების მართვისთვის მოერიდეთ გამღიზიანებლებს: შეეცადეთ თავიდან აიცილოთ კონტაქტი ალერგენებთან და გამაღიზიანებლებთან. გამოიყენეთ რბილი საპნები და სარეცხი საშუალებები. სწორი კვება: თუ ეჭვი გაქვთ, რომ რომელიმე საკვები იწვევს გამწვავებას, მიმართეთ ექიმს ან დიეტოლოგს. სტრესის მართვა: ისწავლეთ სტრესის მართვის ტექნიკები, როგორიცაა მედიტაცია, იოგა ან რელაქსაციის ვარჯიშები. ტანსაცმელი: ატარეთ რბილი, ბამბის ტანსაცმელი. მოერიდეთ სინთეტიკურ და შალის ქსოვილებს. კანის მოვლა: მიიღეთ თბილი აბაზანები და ნაზად შეიმშრალეთ კანი. დატენიანება წაისვით დაბანიდან 3 წუთის განმავლობაში. რეგულარული კონსულტაციები ექიმთან: დერმატოლოგთან რეგულარული ვიზიტები დაგეხმარებათ ეგზემის მართვასა და მკურნალობის გეგმის კორექტირებაში. დასკვნა ეგზემა არის კანის ქრონიკული დაავადება, რომელიც მოითხოვს მუდმივ მართვას. სათანადო მკურნალობა და სიმპტომების მართვის ტექნიკების გამოყენება დაგეხმარებათ მდგომარეობის კონტროლში და ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესებაში.