აკნეს, ანუ როგორც მას ხშირად უწოდებენ, ფერიმჭამელების გამომწვევი მიზეზები მრავალფეროვანია და ხშირად რამდენიმე ფაქტორის კომბინაციითაა განპირობებული. ძირითადი მიზეზებია:

ჭარბი ცხიმის წარმოქმნა: ჰორმონალური ცვლილებები, განსაკუთრებით ანდროგენების დონის მატება, იწვევს ცხიმოვანი ჯირკვლების გააქტიურებას და ცხიმის ჭარბ პროდუქციას. ეს ცხიმი გროვდება ფორებში და ქმნის კომედონებს (შავი და თეთრი წერტილები).
ფორების დახშობა: კანის მკვდარი უჯრედები ნორმაში რეგულარულად უნდა აიქერცლოს, მაგრამ აკნეს დროს ეს პროცესი ირღვევა. მკვდარი უჯრედები გროვდება ფორებში, ერევა ცხიმს და წარმოქმნის საცობს, რაც ხელს უშლის ცხიმის ნორმალურ გამოყოფას.
ბაქტერიების გამრავლება: დახშულ ფორებში გროვდება ბაქტერია Cutibacterium acnes (ადრე ცნობილი როგორც Propionibacterium acnes), რომელიც ნორმაში კანის ბინადარია. ჭარბი ცხიმი და მკვდარი უჯრედები ბაქტერიებისთვის საუკეთესო საკვებია, რაც იწვევს მათ გამრავლებას და ანთებითი პროცესის განვითარებას.
ანთება: ბაქტერიების გამრავლების საპასუხოდ, იმუნური სისტემა იწყებს ანთებით რეაქციას, რაც ვლინდება კანის სიწითლით, შეშუპებით, ტკივილით და ჩირქოვანი გამონაყარის წარმოქმნით.

ამ ოთხი ძირითადი მექანიზმის გარდა, აკნეს განვითარებაში როლს თამაშობს სხვა ფაქტორებიც:

გენეტიკური წინასწარგანწყობა: თუ თქვენს ოჯახის წევრებს ჰქონდათ აკნე, თქვენც გაქვთ მისი განვითარების მაღალი რისკი.
ჰორმონალური ცვლილებები: პუბერტატის პერიოდი, მენსტრუალური ციკლი, ორსულობა, მენოპაუზა - ყველა ეს მდგომარეობა დაკავშირებულია ჰორმონალურ ცვლილებებთან, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს ან გააუარესოს აკნე.
ზოგიერთი მედიკამენტი: კორტიკოსტეროიდები, ლითიუმის პრეპარატები, ანდროგენების შემცველი მედიკამენტები შეიძლება გახდეს აკნეს გამომწვევი მიზეზი.
არასწორი კვება: მართალია, კვების ზუსტი როლი აკნეს განვითარებაში ბოლომდე დადგენილი არ არის, მაგრამ ზოგიერთი კვლევა მიუთითებს, რომ რძის პროდუქტების, მაღალი გლიკემიური ინდექსის მქონე ნახშირწყლების (ტკბილეული, ცომეული) და ტრანსცხიმების ჭარბმა მოხმარებამ შეიძლება გააუარესოს აკნე.
სტრესი: სტრესი იწვევს ჰორმონალურ დისბალანსს, რამაც შეიძლება უარყოფითად იმოქმედოს კანის მდგომარეობაზე და ხელი შეუწყოს აკნეს განვითარებას.
არასწორი კოსმეტიკა: ზოგიერთმა კოსმეტიკურმა საშუალებამ, განსაკუთრებით ცხიმიანმა და კომედოგენურმა, შეიძლება დაახშოს ფორები და გამოიწვიოს აკნე.
გარემო ფაქტორები: მაღალი ტენიანობა, დაბინძურებული ჰაერი, მტვერი - ამ ფაქტორებმა შეიძლება გააღიზიანოს კანი და ხელი შეუწყოს აკნეს განვითარებას.

მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ აკნეს მკურნალობა ინდივიდუალურია და დამოკიდებულია გამომწვევ მიზეზებზე, დაავადების სიმძიმეზე და პაციენტის კანის ტიპზე. დერმატოლოგთან კონსულტაცია დაგეხმარებათ ზუსტი დიაგნოზის დასმაში, გამომწვევი მიზეზების დადგენასა და სწორი მკურნალობის შერჩევაში.